Doğum Sonrası Depresyon

Doğum sonrası depresyon (postpartum depression), doğumdan sonra bazı kadınlarda meydana gelen davranışsal, fiziksel ve duygusal değişimlerdir. Bebek sahibi olunduğunda oluşan bedensel, sosyal ve psikolojik değişimlerle ilişkilidir. Doğumdan sonra hormonlar hızlı bir şekilde, ortalama 3 gün içinde hamilelik öncesi sürece döner. Bu hızlı değişimin yanında hayatta sosyal ve psikolojik değişimlerde mevcuttur. Birçok anne bebek doğduktan sonra ‘bebek hüznü’ yaşar. 10 anneden 1’i doğum sonrası depresyonu, 1000 anneden 1’i ise doğum sonrası psikozu yaşar. Birçok kadın doğumdan sonra; uyku sorunu, iştah değişiklikleri, kronik yorgunluk, sık sık duygu durum değişikliği yaşar.

Doğum sonrası depresyon ile gelen bazı belirtiler ise şunlardır:

-Sık sık sebepsiz ağlamalar
-Şiddetli öfke ve huysuzluk
-Bebekle ilgilenmemek ya da onunla bağ kuramıyormuş gibi hissetmek
-Değersizlik, çaresizlik duyguları
-İntihar düşüncesi veya davranışı
-Başka birine zarar verme düşüncesi
-Doğum sonrası obsesif kompulsif bozukluk ya da panik bozuklukta depresyona eşlik edebilir. Anne, bebeğin sağlığından ya da ona zarar vermekten aşırı kaygı ve korku duyar.

Tedavi edilmeyen doğum sonrası depresyonun ciddi olumsuz sonuçları olabilir:

-Günlük durumlarla baş edemezler
-Yoğun, kendilerine ya da bebeklerine zarar verme düşüncesi
-Günün büyük bir bölümünde aşırı endişeli, korkmuş veya panik halde hissetmek

Eğer doğum sonrası depresyonunuz varsa bu siz yanlış bir şey yaptığınız için değil, birçok farklı sebepten oluşabilir:

-Hamile olmadan ya da bir hamilelik sırasında depresyon geçmişi
-Hamilelik yaşı ( Ne kadar gençse risk o kadar fazla)
-Çocuk sayısı ne kadar çoksa risk o kadar fazla
-Ailede psikopatoloji geçmişi
-Yoğun stresli bir olay yaşamak
-Özel gereksinimli bir çocuk sahibi olmak
-İkizi ya da üçüz sahibi olmak
-Sınırlı sosyal destek

Doğum Sonrası Depresyon Türleri

-Bebek Hüznü: ani duygu değişimi, durduk yere huzursuz, huysuz, kaygılı, yalnız veya ani bir mutluluk veya hüzün yaşanabilir. Bebek hüznü doğumdan sonra sadece birkaç saat ya da 1-2 hafta sürebilir.

-Doğum Sonrası Depresyon: Doğumdan sonra birkaç gün veya birkaç ay sürebilir. Bebek hüznüne benzer belirtiler vardı ancak çok daha şiddetlidir. Doğum sonrası depresyon yapılması gerekenleri yapmamaya neden olabilir. Eğer bunu yaşıyorsanız ilaç veya terapi desteği almak iyi olabilir. Depresyonun tedavi edilmemesi durumu daha da kötüleştirebilir.

-Doğum Sonrası Psikoz: Çok ciddi bir hastalıktır. Doğumdan sonraki ilk 3 ay içinde meydana gelebilir. Bu durumda halüsinasyon ya da sanrı yaşanır. Yine bebek hüznü ve depresyondaki belirtiler de mevcut olabilir. Doğum sonrası psikoz hemen tedavi edilmelidir ve genelde ilaç tedavisi muhakkak olur. Kendine ya da başkasına zarar verme durumu mevcutsa hastaneye yatış da olabilir.

Doğum Sonrası Depresyon Tedavisi

Belirti ve şiddete göre farklı şekillerde tedavi edilebilir. Tedavi içeriğinde ilaç, psikoterapi veya grup psikoeğitimi mevcuttur.
Eğer bu durumlardan birini taşıyorsanız hamilelik sonrasında ilaç kullanamam diye düşünmeyin. Doktor gözetiminde ilaç kullanmak gerekli ve faydalı olabilir. Psikoterapi desteği de yine çok destekleyici olacaktır.

Ayrıca doğum sonrası daha sağlıklı bir süreç için:

-Yardım isteyin.
-Beklentilerinizi gerçekçi tutun.
-Doktorunuzun bilgisi dahilinde egzersiz yapın, yürüyüşe çıkın, molalar vererek evden çıkın.
-Sürdürülebilir, mantıklı bir diyet yapın, alkol ve kafeinden kaçının.
-Eşinizle birbirinize zaman ayırın.
-Aile ve arkadaşlarınızla iletişime devam edin, izole olmayın.
-Eve ilk gelişinizde ziyaretçileri sınırlayın.
-Bebeğiniz uyurken siz de uyuyun veya dinlenin.

Klinik Psikolog Rumeysa Özlü