Bağımlı Kişilik Bozukluğu

Bağımlı kişilik bozukluğu olan bireylerde aşırı ilgiye ihtiyaç hissetme ve sonrasında başkalarından kopamayan ve isteklere boyun eğen davranış örüntüsü gözlemlenir. Bu bozukluğa sahip olan bireyler kendini her zaman yetersiz görür ve ayrılık olasılığına karşı yoğun korku yaşarlar. Bu bireyler yaşamlarını başkalarının etrafında olmaya koşullu olarak dizayn ederler ve diğer insanların ilgisini yitirmemek için kendi kendi görüşlerinden, ihtiyaçlarından feragat edip diğer insanları önceliklerine alırlar. Bu nedenle eş olarak seçtikleri kişiye karşı da çok seçici davranamayabilirler. Diğer insanlara karşı, kaybetme korkusunu büyük oranda yaşadıkları için haklı öfkelerini ifade edemezler. Bağımlı kişilikler psikolojik ve fiziksel olarak istismar edildikleri ilişkilerden kopmakta zorlanırlar. Kendi başlarına kalmak zorunda olmadıkları süreç içerisinde iş hayatında yüksek performans sergileyip, tavsiye ve başkalarının onayı olmadan potansiyellerini sergilemekte güçlük yaşayabilecekleri gibi basit, gündelik kararları almakta da zorluk yaşarlar. Kadınlar arasında erkeklere göre daha sık görülen bu bozukluğun komorbid tanıları, duygu durumu bozuklukları ve kaygı bozukluklarıdır.

Nedensel etkenlerin başında, otoriter ve aşırı korumacı aile gelir. Çocuğun bireyleşmesini ve özerkleşmesini engelleyen, bağımlı davranışını teşvik eden ebeveyn modeli. Davranışları sınırlanan ve sürekli onay alma ihtiyacı hisseden çocuk, onay almadan vereceği kararların ve yapacağı işlerin eksik ve yetersiz olacağı yanılgısına kapılır.

Yetişkin bireylerin hayatında oldukça zorlayıcı bir durum olan bağımlı kişilik bozukluğundan muzdarip bireyler yakın bir ilişkinin sonlanması durumunda direkt yeni bir ilişki arayışına girer. Ve kendisini tehlikeye sokacak davranışlarda bulunabilir.

Psikolog Tuğba Odabaşı