Öz şefkat
Öz şefkat tehdit ve dürtü sistemimizi sakinleştiren, yatıştırma sistemimizi etkinleştirebilir. Bu önemlidir, çünkü yatıştırma sistemimiz olmadan tehdit ve dürtü sistemlerimiz aşırı aktif hale gelir ve kaygı, öfke ve depresyon gibi zor duygu ve durumlara yol açabilir.
Öz şefkatin zıttı özeleştiridir. Başa çıkma yolu olarak yoğun bir şekilde özeleştiriyi kullandığımızda, bu sadece tehdit sistemini aktif tutar ve bizim soruna ve duygusal acımıza saplanıp kalmamıza neden olur.
Peki öz şefkat nasıl uygulanır?
1. Fiziksel temas. Diyelim ki yorucu bir toplantıdasınız veya zor bir sohbetin ortasındasınız. Bir elinizi kasıtlı olarak diğer ön kolun üzerine koyma şeklindeki basit bir hareket, bakım sistemini etkinleştirebilir. Tıpkı acı çeken bir yakınınızın omzuna dokunmanız gibi. Durum izin verirse sağ elinizi veya iki elinizi de kalbinizin üzerinde tutabilirsiniz.
2. Duygusal durumlarınızı etiketlemeyi öğrenin. Günlük tutmak bu yönde destekleyici olabilir. ‘Tıpkı benim gibi, yalnızca işini iyi yaptığını ve önemli olduğunu bilmek istiyor.’ cümlesini tersine çevirerek ‘Tıpkı onlar gibi, sadece iyi bir iş çıkardığımı, önemli olduğumu bilmek istiyorum.’ diyebilir ve pratik yapabilirsiniz.
3. Farkındalık pratiği yapın:
a. Neler olduğunu fark et.
b. Deneyimin olduğu gibi orada olmasına izin ver.
c. İlgi ve özenle araştır.
d. Dikkatli öz şefkatle besle.
4. İçinizdeki eleştirmeni dışa vurun. Özellikle kendinize karşı çok sert davrandığınız bir anı düşündüğünüzde, duyacağınız mesajı zihninizde canlandırabilir misiniz? Onun tonu nedir? Bir çizgi film karakteri veya kişi olarak hayal etseydiniz, nasıl görünürlerdi? Onların ismi ne?
Not: Öz şefkatin ilk adımı, karmaşık dünyamızda kendine şefkat göstermenin ne kadar zor olduğunu kabul etmektir. ☘️
Klinik psikolog Rümeysa Özlü
