Çocuklarda İzinsiz Eşya Alma
Bu konuya dair ilk üzerinde durulması gereken husus, bir çocuk habersiz bir eşyayı alıkoyduğunda bu davranışı hırsızlık olarak adlandırmamaktır. Yaş dönemlerine göre izinsiz eşya alma davranışı çeşitlilik göstermektedir. Örneğin okul öncesi dönemde bir çocuk izinsiz okuldan bir oyuncağı eve getirebilir ya da ilkokulda arkadaşının kalemini alabilir. İlk çocukluk döneminde çocuklar toplumsal ve okul kurallarına aşina olmadıkları için izinsiz eşya alabilirler. Aynı zamanda çocuk ihtiyacı olan bir eksikliği tamamlamak için mi bu yola başvurdu detayına inilmeli. Aile içinde duygu ifade alanı var mı, iletişim eksikliği söz konusu mu ya da arkadaşlarının onayını almak için mi bu davranışı geliştirdi taramak gerekmektedir. Bir diğer neden dikkat çekme çabası ya da ebeveynlerinin yeterince sınır koyamamasından kaynaklanabilmektedir. Çocuk her şeyin sahibi olduğunu ve kontrolün kendisinde olduğunu düşünebilmektedir. Sonrasında dürtüsel olarak adlandırdığımız çocuklar da arzularını kontrol edemeyip eşya alabilirler. Son olarak ise daha ilerleyen yaşlarda çocuk kıskançlık ya da rekabet hissettiği biri varsa da karşı tarafı sinir etmek için bu davranışa yönelebilir.
Böyle bir davranışla karşı karşıya kalındığında ise bu davranışı ayıplamamak, çocuğu cezalandırmamak ve korkutmamak lazımdır. Ona bu davranışın neden yanlış olduğu ve ‘benim olan ile benim olmayan’ kavramını oturtmak lazımdır. Unutulmamalıdır ki, çocuklar doğru ve yanlış davranışları ilk olarak ev ortamında ailelerinden öğrenirler. Başka sosyal ortamlarda ise yeni davranış örüntüleri kazanılır sonrasında ise evde atılan ilk davranış zemini üzerine kurulur. Bu adımları atarken duygu eğitimi kapsamında çocukla duygular hakkında da konuşulmalıdır. İzinsiz bir eşya alındığında karşı tarafının ne hissedeceği üzerine konuşulabilir. Çocuklar çoğu zaman bu davranışı sergiledikten sonra durumu inkâr edebilirler çünkü doğruyu söylediklerinde karşılaşacakları tepkiden korkarlar. Bu nokta da dürüst olmanın önemi ve sonrasında telafisi için ne yapılacağı üzerine de yoğunlaşmalıdır.
Uzman Psikolog Aydan Akbel
