Çocuklarda emzik kullanımı ne zaman bırakılmalıdır?
Yapılan araştırmalar bizlere bebeklerin yaklaşık % 85’inin emzik kullandığını göstermektedir. Görüldüğü üzere yüksek bir orandan bahsedilmektedir o yüzden emzik kullanımının doğru bir şekilde bırakılması da büyük bir öneme sahiptir. Geçmişten günümüze emzik kullanımının gelişerek devam ettiği görülmektedir. Bu nedenle emzik kullanımının etkileriyle ilgili birçok çalışma ortaya konmuştur. Çalışmaların içerikleri incelendiğinde genellikle emziğin erken bebeklik dönemi üzerinde yoğunlaştığı ve bebeğin beslenmesi üzerine etkilerinin incelendiği görülmektedir (Emiroğlu ve Uludağ, 2020). Bebekler için ek gıda dönemi 6ncı aydan sonra başlamaktadır o nedenle bu dönemden itibaren emzik kullanımının kontrollü bir şekilde azaltılması önerilir. Örneğin sadece sabahları ya da akşamları şeklinde kullanım sıklığı azaltılabilir. Bebeklerin diş ve ağız sağlığı ve konuşma yeteneklerinin olması gerektiği şekilde devam edebilmesi için 2 yaşına geldiğinde ise emziğin bırakılması tavsiye edilmektedir. Neden 2 yaş sorusu üzerinde durulacak olursa açıklaması şu şekildedir, 2 yaş oral dönemin, yani bebeğin dünyayı ağız yoluyla tanıdığı, emme refleksi ile güvende hissettiği dönemin sonudur. Bebeğin bu alışkanlığı bırakabilmesi için anne ve babanın tutarlığı şarttır. Aksi takdirde çocuk da zorlanacaktır ve emziğin bir ulaşılabilir olup bir ortadan kaldırılması aklını karıştıracaktır. Unutulmamalıdır ki, emzik bırakma süreci ne kadar ötelenirse; çocuğun bu alışkanlıktan uzaklaşması daha zor olacaktır. 2 yaş sonrasında halen devam eden emzik kullanımının psikolojik etkilerinden bahsetmek de mümkün. Yaşı ilerleyen çocuk hala bebeksi tavırlar sergilemeye, bebeksi konuşmaya ve o dönemde takılıp kalma riskiyle karşı karşıyadır. Yani ayrışma dönemine giremez ve bakım verene bağımlı hisseder. Diş sağlığı açısından ise çene yapısının bozulmasına, üst dişlerin öne çıkmasına neden olabilir. Aynı zamanda konuşmasını ve seslerin doğru çıkmasını da etkiler. Emzik hakkında diş hekimleri tarafından verilen tavsiyelerin, emzik kullanımını azaltmada en önemli faktörlerden biri olduğu belirtilmiştir. Düzenli olarak diş hekimine kontrole getirilmeyen çocuklar emziği daha uzun süre kullanma eğilimindedir (Kaya ev Tunç, 2023).
Özetle çocukların gelişim basamaklarına uygun bir şekilde düzenleme yapmak, değişime gitmek ve o durakları geciktirmemek çocukların iyilikleri için şarttır.
Uzman Psikolog Aydan Akbel
