Çocuklar depresyona girer mi?
Depresyon tanısı sadece yetişkinlerde görülür diye düşünmek doğru olmayacaktır. Bu yazımla, eğer varsa, bu yanlış algıyı ortadan kaldırmayı hedefliyorum çünkü bilinenin aksine depresyon tanısı çocuklarda hatta bebeklerde de görülmektedir. Ancak en önemli kısım yetişkinler ve çocuklarda seyreden belirtilerin birbirinden farklı olabilmesidir. Araştırmalar küçük yaş grubuna göre ergen grubunda depresyon tanısının daha yüksek olduğunu ve cinsiyet olarak ise kız çocuklarının depresyona girme olasılıklarının daha yüksek olduğunu gösteriyor.
Peki çocuklar neden depresyona girerler?
Bebeklik dönemi:
* İhmal
* Uykusuzluk
* Kilo kaybı
* Anneden uzun süre ayrı kalma
Çocukluk dönemi:
* Ailede daha önce ya da halihazırda depresyon geçirmiş ya da geçiren birinin olması
* Kardeşin dünyaya gelmesi
* Çatışmalı bir aile ortamı
* Anne ve babanın boşanması
* Ölümler
* Otoriter baskıcı ebeveyn tutumu
* Taşınma
Ergenlik dönemi:
* Madde kullanımı
* Geçimsizlik
* İletişim kopukluğu
* Çatışmalı ortam
* Düşük benlik saygısı
* Okul başarısızlığı
Her dönemde depresyon ihtimalini iyi gözlemlemek gerekmektedir. Çocukluk döneminde çocuk depresyonda olsa bile oyununu oynamaya veya resim yapmaya devam edebilir. Bu durum depresyon ihtimalini direk elememelidir. Mesela yetişkin depresyonunda çok yaygın biçimde ortaya çıkan hayattan zevk almama ve durgunluk belirtileri, çocukluk depresyonunda o kadar belirgin biçimde görülmez. Aksine depresyondaki bazı çocuklar genel ritimlerinin aksine daha hareketli de olabilirler. Bu bilgiler ışığında yoğun bir üzüntülü olma hali, uyku ve yeme alışkanlıklarında değişim, sevdiği aktivitelere ilgisizlik, iletişimsizlik, öfke, konsantrasyonda düşüş, okulda başarısızlık, bedensel şikayetler ve kendine zarar verme düşünceleri önemli belirtiler arasında yer almaktadır. Depresyon geçiren çocuklarda erken teşhis ve tedavi çok önemlidir. Hem çocuğun gerekli terapi sürecine başlaması hem de ailenin psikoeğitim desteği alması etkili olacaktır. Tedavi antidepresan ilaç kullanımını da gerektirebilir. Son yıllarda çıkan yeni antidepresan ilaçlar küçük çocuklarda da güvenle kullanılabilmekte, alışkanlık, bağımlılık özellikleri de bulunmamaktadır. Tüm bu adımların doğru yönetilmesi için bir çocuk ve ergen ruh sağlığı uzmanına başvurmak sağlıklı olacaktır.
Uzman Psikolog Aydan Akbel
